Wyróżnieni Medalem im. K. Obitza

Wyróżnienie Medalem im. Dr. Kurta Obitza w 2015 r.

EWA BLANC-OBITZ

• 27 czerwca 2015 r. w Działdowie podczas uroczystości odsłonięcia tablicy upamiętniającej 70. rocznicę śmierci Kurta Alfreda Obitza wręczono Pani Ewie Blanc-Obitz (córka K. A. Obitza) pierwszy pamiątkowy Medal im. K. Obitza.

 

Prof. dr hab. JANUSZ MAŁŁEK

• urodził się 24 maja 1937 r. w Działdowie.Emerytowany profesor w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.Naukę rozpoczął w Radości pod Warszawą 1 września 1944 r.Po powrocie na Mazury w roku 1945 chodził do szkoły podstawowej w Pasymiu, a ukończył ją w Olsztynie w roku 1951.Maturę uzyskał w roku 1960 w Liceum Pedagogicznym w Mrągowie.Studia historyczne odbył na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie w roku 1960 na podstawie pracy magisterskiej pt. „Dzieje sejmu Prus Książęcych z 1566” napisanej pod kierunkiem prof. Karola Górskiego uzyskał stopień magistra.W 1961 r. został zatrudniony na stanowisku asystenta na UMK.W 1965 r. uzyskał doktorat, a następnie habilitację (1974) oraz tytuł profesora nadzwyczajnego (1988) i profesora zwyczajnego (1991).Od roku 2007 jest na emeryturze.W swej pracy naukowej na UMK w Toruniu miał pod opieką 191 magistrów i wypromował 12 doktorów.Bibliografia jego prac (książki, artykuły, recenzje) obejmuje ponad 530 pozycji, w tym ok. 100 pozycji w językach obcych.Od 2 lat pracuje na pełnym etacie w Katedrze Socjologii i Pedagogiki Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Olsztynie.

• Dorobek naukowy – specjalizuje się w dziejach Prus i Skandynawii.Opublikował m.in. monografie : 1) Ustawa o rządzie (Regimentsnottel) Prus Książęcych z roku 1542, Toruń 1967 ; 2) Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525-1548.Studium z dziejów polskiej polityki księcia Albrechta Hohenzollerna, Warszawa 1976 ; 3) Dwie części Prus , Olsztyn 1987 ; 4) Polen und Preussen.Politik, Stande, Kirche und Politik vom 16. bis zum 18. Jahrhundert, Stuttgart 1992; Moje Prusy, moje Mazury , wyd. Retman, Dąbrówno 2009; Inne szkice pruskie, wyd. Retman, Dąbrówno 2012; Opera selecta, vol. I. Polen und Preussen von 15. bis zum 18. Jahrhundert.Bestandaufnahme und Perspektiven, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2011; Opera selecta, vol. II, Poland and Prussia in the Baltic Area from the Sixteenth to the Eighteenth Century, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2013; Opera selecta, vol. IV, Reformacja i protestantyzm w Polsce i Prusach (XVI-XX w.), Wydawnictwo Naukowe UMK Toruń 2012; Dwie części Prus, Wyd. II uzupełnione i poprawione , Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015; Mikołaj Kopernik.Szkice do portretu, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015.

• Dotychczasowe projekty badawcze – oddany tekst „Stosunki kulturalne Polski i Litwy a potem Rzeczypospolitej z państwami skandynawskimi w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych (1385/1397-1795)” (stron 33) w ramach grantu „Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą”.Koordynator : prof. dr hab. Mirosława Hanusiewicz-Lavallee /KUL/.

• Inne osiągnięcia i doświadczenia naukowe w kraju i zagranicą – studia i badania archiwalne prowadził w Norwegii w roku akademickim 1966/67 oraz w latach 1974, 1975, w Berlinie Zachodnim w r. 1981, w RFN w 1984 r., Szwecji w r. 1985, Wiedniu w r. 1993.Visiting Profesor na uniwersytecie w Moguncji 190/1991 i Międzynarodowym Uniwersytecie we Florencji w r. 1995.

• Wyróżnienia i nagrody krajowe i międzynarodowe – został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności w 1996 r., a członkiem czynnym PAU 20 czerwca 2009 r.W latach 1993-1999 był pierwszym dziekanem Wydziału Nauk Historycznych, a w latach 1999-2002 prorektorem UMK.17 września 2009 r. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie nadał mu tytuł doktora honoris causa tej Uczelni.Współpracował ponadto z profesorem Karolem Górskim przy publikacji tekstów źródłowych.Jest wydawcą autorów staropolskich m.in. Marcina Kromera i Stanisława Murzynowskiego.Jest członkiem międzynarodowych towarzystw naukowych.W latach 2001-2011 był członkiem zarządu Verein fur Reformationsgeschichte.Obecnie jest wiceprezydentem International Commission for the History of Representative and Parlamentary Institutions.W roku 2007 otrzymał nagrodę im. ks. Leopolda Otto.Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski i Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

• Doświadczenia w zakresie prac edytorskich – 1) Prusy Królewskie i Książęce.Część I (1466-1548).Wybór tekstów.Przygotował przy współpracy prof. dr hab. Janusza Małłka, Toruń 1971 ; 2) Edycja: Marcin Kromer, Historyja prawdziwa książęcia finlandzkiego Jana i królewny polskiej Katarzyny, I wyd. Olsztyn 1974, II wyd. oprawione i uzupełnione Olsztyn 1984 ; 3) Edycja: Stanisław Murzynowski, Historyja żałosna a straszliwa o Franciszku Spierze oraz Ortografia polska (wspólnie z Franciszkiem Pepłowskim), I wyd. Olsztyn 1974, II wyd. Olsztyn 1984.

 

lek. wet. HENRYK SZUBSTARSKI

• Studia – Wydział Weterynaryjny AR w Lublinie w latach 1970-1976 zakończony Honorową Odznaką AR w Lublinie, starosta roku, przewodniczący Rady Wydziału Zrzeszenia Studentów Polskich w latach 1973-1974, włączenie RW ZSP w struktury IVSA, przyjęcie studentów z RFN, wymiana grup studentów z Bułgarią, w-ce przewodniczący Rady Uczelnianej SZSP w latach 1975-1976 (stanowisko przewodniczącego było nomenklaturowe)

• Samorząd Ostródy – radny dwóch kadencji 1990-1998 r., przewodniczący Rady Miasta 1990-1994 r., członek Zarządu Miasta 1992-1994 r. – zadania: organizacja samorządu i struktur samorządowych w mieście, budowanie relacji społecznych w mieście w tym z mniejszościami narodowymi i religijnymi, podpisanie umowy partnerskiej z Osterode am Hartz w 1994 r., w rejonie Ostródy: Izba Gospodarcza Ostródy, Związek Gmin Rejonu Ostróda, Związek Gmin Kanału Ostródzkiego.

• Praca – w Państwowej Służbie Weterynaryjnej od 1976-1990 r. (z przerwą jednoroczną w latach 1981-1982 na urlop wychowawczy), specjalizacja z chorób przeżuwaczy, udział w pracach badawczych z jednostkami naukowymi (współautorstwo dwóch publikacji), od października 1991 r. wraz z małżonką utworzenie prywatnego laboratorium diagnostycznego (pierwsze w kraju) – jednostka stażowa i praktyki (podpisana umowa z UWM), status jednostki doświadczalnej i GMP w prawie farmaceutycznym, certyfikat akredytacji i zatwierdzenia, personel 26 osób, organizacja okresowo tematycznych konferencji i warsztatów dla lekarzy, współpraca biznesowa z partnerem niemieckim (RIPAC Labor) i izraelskim (ABIC), diagnostyczna z holenderskim (Instytut w Deventer), laboratorium propaguje w środowisku weterynaryjnym ideę społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), wdrażanie we współpracy z zagranicznymi laboratoriami nowych metod diagnostycznych  w tym upowszechnianie w praktyce weterynaryjnej metody ELISA, zasługa BIOLABU przy opanowaniu choroby Gumboro u drobiu na przełomie lat 90-tych we współpracy z lekarzami i hodowcami poprzez wykorzystanie metody ELISA do wyznaczania precyzyjnych terminów szczepień profilaktycznych.

• Samorząd zawodowy – członek Rady Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej II kadencji (1995-2001), prezes Rady Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej III kadencji (2001-2005)- w tym okresie: organizacja przez tut. Izbę pierwszych przedsięwzięć z zaangażowaniem środków finansowych zewnętrznych (na zasadach zbliżonych do dzisiejszych dotacji unijnych) w tym : trzydniowa konferencja w Starych Jabłonkach z udziałem zagranicznych wykładowców na temat bardzo różnorodnych tematów weterynaryjnych, kilkudniowa konferencja z udziałem przedstawicieli weterynarii z Łucka i Kaliningradu przy współudziale Inspekcji Weterynaryjnej.

 

Wyróżnienie Medalem im. Dr. Kurta Obitza w 2016 r.

lek. wet. WŁADYSŁAW KUBIŃSKI

 

 

 

 

 

• Władysław Kubiński, rocznik 1947, autochton od wielu pokoleń związany z ziemią działdowską. Absolwent pierwszego rocznika Wydziału Weterynaryjnego Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie. Po stażu w lecznicy weterynaryjnej w Piszu podjął pracę zawodową w swoim Działdowie. Od 1974 roku pełnił funkcję kierownika lecznicy zwierząt w Ruszkowie. Po prywatyzacji lecznic przeniósł się do Działdowa i prowadził działalność w spółce Animals. W 1997 roku jako pierwszy lekarz weterynarii w powiecie działdowskim zrobił specjalizację. W tym samym czasie pełnił funkcje radnego miasta i członka zarządu oraz wchodził w skład rad nadzorczych (PGKiM, DAR, PEC) pełniąc w nich funkcję przewodniczącego i wiceprzewodniczącego. Przez trzy kadencje był radnym powiatowym, zawsze pełniąc w Radzie Powiatu odpowiedzialne funkcje (w tym przedwodniczącego).

  Jest współzałożycielem wielu organizacji pozarządowych m.in. Dziecięcego Klubu Sportowego WKRA, Koła miejsko-powiatowego diabetyków PSD (1995), Działdowskiego Towarzystwa Jeździeckiego (2012) i Stowarzyszenia Dzialdoviensis Genius Locci (2015). W organizacjach tych pełni funkcję prezesa lub członka zarządu. Wszystkie stowarzyszenia, w których powstaniu brał udział działają do chwili obecnej.

  Jest autorem licznych artykułów prasowych o tematyce historycznej, ekologicznej, przyrodniczej i ekonomiczno-politycznej. Wiele tekstów poświęcił historii Działdowszczyzny, w szczególności Kurtowi Obitzowi. Jest odkrywcą tej zapomnianej na Działdowszczyźnie postaci. Przyczynił się do upamiętnienia go tablicą pamiątkową.

  W Izbie Lekarsko-Weterynaryjnej pełnił funkcję członka zarządu i prezydium (w izbach warszawskiej i warmińsko-mazurskiej). Obecnie pełni funkcje zastępcy przewodniczącego Krajowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej.

  Jest organizatorem wielu imprez o zasięgu tak lokalnym, jak regionalnym i ogólnopolskim (np. Centralne Obchody Światowego Dnia Walki z Cukrzycą w Działdowie). Był współorganizatorem Stowarzyszenia Lekarzy Wolnej Praktyki województwa warmińsko-mazurskiego. Pełnił tam funkcje prezesa. Działając w tych organizacjach przyczynił się do wydania książek, m.in. Cukrzyca bez tabu i  – wspólnie z Oficyną Wydawniczą „Retman” – Dziejów ludu mazurskiego Kurta Obitza.

  Odznaczony i wyróżniony: Złotym, Srebrnym i Brązowym Krzyżem Zasługi, Odznaką Zasłużony dla województwa warmińsko-mazurskiego, Odznaką Honorową Meritus za działalność zawodową, Srebrną Odznaką PZPN, wyróżniony Bursztynowym Kolibrem za najlepszy program działania koła Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków. Złoty medal „Za zwycięstwo nad cukrzycą”

 

ERWIN KRUK

• Erwin Kruk (1941-2017), mazurski poeta, pisarz, tłumacz, dziennikarz, publicysta, działacz polityczny i społeczny, senator II RP, Honorowy Obywatel Olsztyna, doktor honoris causa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Urodził się 4 maja 1941 r. we wsi Gutfeld (ob. Dobrzyń, pow. nidzicki) w rodzinie rolnika Hermana Kruka i Mety ze Stachów. W 1945 roku ojca zabrali Rosjanie i ślad po nim zaginął, a mama zmarła na tyfus. Erwinem i dwoma jego braćmi zajęła się wówczas babcia Augusta Stach z Elgnówka. Wiosną 1956 roku trafił do domu dziecka. Przez rok był uczniem szkoły zawodowej w Ostródzie, gdzie odbywał praktykę jako ślusarz wagonowy. Po krótkim pobycie w olsztyneckim liceum uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego w Morągu. W 1960 roku zdał tu maturę i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1966 roku obronił pracę magisterską. Dwa miesiące wcześniej poślubił Swietłanę Naumnik. Po studiach Krukowie zamieszkali w Olsztynie. W 1980 roku Kruk zaangażował się w pracę w strukturach „Solidarności”. W 1989 roku, w wolnych wyborach do Senatu RP, uzyskał mandat senatora. Od 1997 roku był świeckim członkiem synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP oraz członkiem synodu Diecezji Mazurskiej. Działał w Radzie Parafialnej w Olsztynie. Zmarł 31 marca 2017 roku w Olsztynie.

• Twórczość: Zadebiutował w 1958 roku pod pseudonimem Marek Doski w „Na przełaj”. Jest autorem tomów wierszy i prozy m.in.: Rysowane z pamięci (1963), Drogami o świcie (1967), Na uboczu święta (1967), Zapisy powrotu (1969), Moja Północ (1977), Łaknienie (1980), Z krainy Nod (1987), Kronika z Mazur (1989), Znikanie (2005), Spadek. Zapiski mazurskie 2007-2008 (2009), Nieobecność (2015).

• Po przyjeździe do Olsztyna w 1966 r. podjął staż w redakcji „Głosu Olsztyńskiego”. Jako dziennikarz pracował 14 lat. W tym okresie rozpoczął również trwającą do 1979 r. działalność w Stowarzyszeniu Społeczno-Kulturalnym „Pojezierze” oraz w Klubie Literackim przy Związku Młodzieży Socjalistycznej. Był m.in. redaktorem czasopisma „Przemiany”. W latach 1968-1971 kierował olsztyńskim ośrodkiem Korespondencyjnego Klubu Młodych Pisarzy. W 1969 r. został członkiem Związku Literatów Polskich (do 1983 r.) i Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1967-1982, 1989). W latach 1980-1982 kierował działem warszawskiego Miesięcznika Krytycznego „Meritum”. W marcu 1980 r. ze względu na różnice ideowe zrezygnował z pracy w „Gazecie Olsztyńskiej”. Współtworzył Mazurskie Zrzeszenie Kulturalne, którego celem było ocalenie resztek kultury mazurskiej. Pełniąc również funkcję członka Zarządu Regionu Warmińsko-Mazurskiego NSZZ „Solidarność” zajmował się problem krzywd wyrządzonych Warmiakom i Mazurom w okresie powojennym. W latach 1982-1986 współpracował ze środowiskiem skupionym wokół redakcji „Posłańca Warmińskiego”. Od 1989 roku był członkiem Polskiego PEN Clubu (w latach 1993-1996 wchodził w skład jego Zarządu). W tym czasie znalazł się też w komitecie założycielskim Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (w latach 1993-1996 pełnił funkcje wiceprezesa Zarządu Głównego). Od 1999 r. działał na rzecz powołania Mazurskiego Towarzystwa Ewangelickiego, stowarzyszenia zmierzającego do integracji środowisk ewangelickich na Warmii i Mazurach. Członek Honorowy Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (2015).

• Był laureatem wielu nagród. Otrzymał m.in.: Nagroda Pióra za debiutancki zbiór poezji Rysowane z pamięci (1964), Nagroda im. Stanisława Piętaka za powieść Pusta noc (1977), Złoty Krzyż Zasługi oraz Odznaką „Zasłużonym dla Warmii i Mazur” (1979), Nagroda Niezależnej Fundacji Popierania Kultury Polskiej z Australii „Polcul Foundation” (1988), Tytuł Książka Roku 1988 w dziedzinie poezji (wg miesięcznika „Literatura”) – Z krainy Nod (1988), Tytuł Książka Roku 1989 w dziedzinie prozy (wg miesięcznika „Literatura”) – Kronika z Mazur (1990), Medal Marcina Lutra (1991), Nagroda Czesława Seyferta przyznana przez Polski PEN-Club (1993), Regionalna Nagroda im. Michała Lengowskiego za całokształt twórczości literackiej (1998), Tytuł Honorowego Obywatela Miasta Olsztyna (2001), Nagroda im. Profesora Hugona Steinhausa za najlepszą polską książkę popularnonaukową wydaną w latach 2001-2003 – Warmia i Mazury (2004), Nagroda im. ks. Leopolda Otto (2004), Statuetka św. Jakuba „dla wybitnej osobowości pracującej na rzecz miasta Olsztyna” (2004), „Wawrzyn” – Literacka Nagroda Warmii i Mazur (nagroda główna) – (2006 za Znikanie i 2015 za Nieobecność), Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta w kategorii książka roku za Spadek: zapiski mazurskie 2007-2008 (2011), Medal im. ks. Twardowskiego za całokształt twórczości (2016), Orfeusz Mazurski za tomik Nieobecność (2016), 

• W 2016 roku został Doktorem honoris causa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie „za tworzenie prawdziwego, sumiennego i wielowymiarowego obrazu ziemi warmińsko-mazurskiej oraz upowszechnianie go na forum ogólnopolskim, za budowanie tożsamości i rozwój dziedzictwa kulturowego regionu w wymiarze uniwersalnym, za trwające pół wieku skuteczne inspirowanie badań regionalistycznych w zakresie nauk humanistycznych i społecznych oraz za piękne owoce działań podjętych z myślą o dobru wspólnym społeczeństwa Warmii i Mazur, Polski i Europy”.

Wyróżnienie Medalem im. Dr. Kurta Obitza w 2017 r.

WALDEMAR MIERZWA

 

 

 

 

 

• Waldemar Mierzwa (ur. w 1958 roku w Lublinie), historyk, regionalista, publicysta, autor i wydawca mazurski, działacz społeczny i proekologiczny. Studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim. Na Mazury przyjechał w 1983 roku. Pracę tutaj zaczynał od kierowania Muzeum Bitwy pod Grunwaldem (1983-1991). Od 2002 roku jest właścicielem (z żoną Małgorzatą) i redaktorem Oficyny Wydawniczej „Retman”, w której ukazało się m.in. ponad 60 tytułów mazurskich. Trudno przecenić rolę jaką odgrywają książki „Retmana” w kształtowaniu obrazu Mazur, Prus Wschodnich, a w ostatnich latach także i Warmii, u polskiego czytelnika. Trzeba zauważyć, że działalność Oficyny prowadzona jest bez dotacji, w oparciu o środki własne, a wszystkie ukazujące się w niej książki cechuje najwyższy poziom wydawniczy. Najbardziej znaną serią Oficyny jest „Moja Biblioteka Mazurska” (ponad 30 tytułów). Ukazały się w niej m.in. prace Maksa P. Toeppena, Kurta Obitza, Erwina Kruka, Janusza Małłka, Andrzeja Saksona i Grzegorza Jasińskiego, niemieckie i polskie opracowania dotyczące takich mazurskich miast jak Dąbrówno, Olsztynek, Ostróda, Mikołajki i Ryn, antologia reportażu Warmii i Mazur po 1945 roku (A dąb rośnie), Dzieje literatury mazurskiej, zbiory mazurskich podań ludowych (Tragarz duchów, W cieniu Zamkowej Góry, Czarci Ostrów), jedyna angielskojęzyczna historia Warmii i Mazur (A Brief History of Warmia and Mazury) oraz dwie, niezwykle popularne, książki o kuchni regionu (Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich i Zasmakuj w Mazurach. Rzecz nie tylko o kuchni). W innej serii Oficyny – „Miniatury Mazurskie” – ukazało się dotąd 11 tytułów. Wśród autorów tych pięknie wydanych druków bibliofilskich są m.in. Emilia Sukertowa-Biedrawina, Karol Małłek, Michał Kajka, Stefania Sempołowska, Gotfried Schultz i Wilhelm Roschkowski. Trzecią regionalną serią wydawniczą Oficyny są „Dawne miasta Prus Wschodnich w stu ilustrowanych opowieściach”. Dotychczas ukazały się w niej pięknie wydane i znakomicie zilustrowane prace o Węgorzewie, Dąbrównie i Morągu.

• Waldemar Mierzwa był redaktorem wielu z tych książek, m.in. świetnie przyjętej pracy zbiorowej 44 autorów Mazury. Słownik stronniczy ilustrowany oraz Księgi Puszczy Piskiej (20 autorów). Waldemar Mierzwa także sam jest autorem. W jego dorobku znajduje się dziesięć książek poświęconych Mazurom oraz bitwie grunwaldzkiej (w tym Bibliografia grunwaldzka), Krzyżakom i muzeom Warmii i Mazur. Jego opowieść o dziejach Mazur w ostatnich stu latach z perspektywy doświadczeń niemieckich i polskich mieszkańców Dąbrówna, zatytułowana Miasteczko (2010), była nominowana do „Wawrzynu – Nagrody Literackiej Warmii i Mazur 2011”. Na łamach prasy opublikowano ponad dwieście jego tekstów. Artykuły, felietony i reportaże ukazywały się m. in. w „Gazecie Olsztyńskiej”, „Dzienniku Pojezierza”, „Krajobrazach”, „Życiu Warszawy”, „itd”, „Polityce”, „Życiu”, „Na poważnie”, „wSieci Historii” i „Poznaj swój kraj”. W latach 2014-2019 opublikował 49 mazurskich szkiców w miesięczniku „Pomerania” w ramach autorskiego cyklu „Zrozumieć Mazury”. 

• Waldemar Mierzwa jest pomysłodawcą cieszących się wielkim zainteresowaniem działań społecznych. Ponad 65 tysięcy osób wzięło udział w jego akcji „Przywróćmy malwy ogrodom Mazur i Warmii”. Za tę inicjatywę otrzymał „Medal Polskiej Niezapominajki”, powstały z inspiracji śp. redaktora Andrzeja Zalewskiego z I Programu Polskiego Radia, ustanowiony przez przyrodników i trafiający do osób, „które z poświęceniem i pasją realizują ważne cele na rzecz ochrony przyrody i edukacji przyrodniczej”. W dniach 1 i 2 listopada każdego roku kilkadziesiąt tysięcy osób bierze udział w jego akcji „Zapalmy światełko Mazurom”, przywracającej naszej pamięci opuszczone cmentarze dawnych mieszkańców tej ziemi.

• Waldemar Mierzwa jest też pomysłodawcą akcji tworzenia Galerii Mazurskiego Portretu XXI wieku (2018-2019). Z inicjatywy Waldemara Mierzwy, i za prywatne pieniądze, poddana została ratunkowemu remontowi kapliczka w Dąbrównie, będąca najstarszym na ziemiach polskich pomnikowym upamiętnieniem Powstania Warszawskiego (1946). Wzniósł ją Mikołaj Wasik, pierwszy powojenny wójt Dąbrówna, w „drugą rocznicę Powstania Sierpniowego w Warszawie”, pamięci poległej w Powstaniu córki Zosi.

 

dr hab. nauk weterynaryjnych WITOLD SCHEURING 

• Witold Scheuring urodził się  w Toruniu w dniu 27 sierpnia 1934 r.Ukończył Liceum Ogólnokształcące  w Międzyrzeczu Wielkopolskim w  1951 r. W latach  1951 – 1957 studiował  na Wydziale Weterynaryjnym Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu.Po uzyskaniu dyplomu lekarza weterynarii i odbyciu stażu w latach 1957-1960 pracował w Państwowym Zakładzie Leczniczym dla Zwierząt w Międzyrzeczu Wielkopolskim jako ordynator i p . o. kierownika zakładu . W latach 1960-1990 pełnił funkcję kierownika Państwowego Zakładu Leczniczego dla Zwierząt w Zbąszynku. Od 1991 roku do przejścia na emeryturę w 2009 roku prowadził prywatną praktykę lekarsko – weterynaryjną.Jako wybitny specjalista pełnił również ważne funkcje w administracji weterynaryjnej : w latach 1992-1996 –specjalista ds. zwalczania chorób zakaźnych dla zwierząt, w latach 1996-1999 – specjalista ds. higieny produktów pochodzenia zwierzęcego przy Wojewódzkim Zakładzie Weterynaryjnym w Zielonej Górze, w latach 1997-2009 – specjalista w zakresie chorób zwierząt futerkowych oraz w zakresie epizootiologii i administracji weterynaryjnej.

• Witold Scheuring jest  postacią  wybitną i wyjątkową w polskiej weterynarii. Potrafił mianowicie w ramach wykonywania praktyki weterynaryjnej prowadzić działalność społeczną i  na wysokim poziomie   naukową . W 1971 roku obronił doktorat na Akademii Rolniczej we Wrocławiu .W 1991 uzyskał  na tej samej uczelni habilitację.  Jest autorem i współautorem około 100 publikacji naukowych i popularyzatorskich – w tym mi.: podręcznika dla lekarzy weterynarii i hodowców zwierząt: Choroby nutrii ( 3 wydania :1979, 1984, 1989), współautor podręcznika :Chów i hodowla nutrii (2000) oraz podręcznika,: Po drugiej stronie smyczy – poradnik dla przewodników psów (2015).

• Był członkiem : Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego. Otrzymał szereg nagród i odznaczeń  za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej:Srebrny Krzyż Zasługi (1964), Złoty Krzyż Zasługi (1971), Krzyż Kawalerski OOP (1987), Złota Odznaka Zrzeszenia Hodowców Drobnego Inwentarza, nagroda Towarzystwa Weterynaryjnego II stopnia za publikację Choroby nutrii, odznaczenie honorowe MERITUS Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej.

• Największym osiągnieciem Witolda Scheuringa było odkrycie w dziedzinie badań parazytologicznych u nutrii. Przeglądając piśmiennictwo naukowe zauważył, że Kurt  Obitz i  Stanisław Wadowski  jako pierwsi podali w światowym piśmiennictwie i opisali  przebieg kokcydiozy u nutrii wywołanej przez gatunek Eimeria coypi. Kontynuując prace rozpoczęte przez Kurta Obitza i Stanisława Wadowskiego odkrył i opisał w 1990 r.  nowy gatunek tego pierwotniaka u nutrii nadając mu na  na cześć pionierów tych badań nazwę  Eimeria obitzwadowski w ten sposób upamiętniając w nazwie  pierwotniaka dr Kurta Obitza  i jego przyjaciela dr Stanisława Wadowskiego.

Wyróżnienie Medalem im. Dr. Kurta Obitza w 2018 r.

lek. wet. TADEUSZ FILIP PASTUSZCZAK

• urodził się 2 marca 1932 roku w Kamieńcu Litewskim  w rodzinie nauczycielskiej.Po zakończeniu II Wojny Światowej Szkołę Podstawową, Gimnazjum oraz Liceum Ogólnokształcące ukończył w Białymstoku.Po uzyskaniu matury stanął prze dylematem wyboru kierunku studiów rozpatrywał studiowanie ogrodnictwa, leśnictwa ostatecznie wybrał Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Politechnice we Wrocławiu. Studia rozpoczął w 1951 r na Wydziale Weterynaryjnym Wyższej  Szkoły Rolniczej we Wrocławiu  powstałej w wyniku reorganizacji z początkiem nowego roku akademickiego. W trakcie studiów w 1954  zgodnie z  programem ukończył 3-letnie Studium Wojskowe jako chorąży rezerwy Wojska Polskiego w 1958 r mianowany podporucznikiem rezerwy wszedł w skład Korpusu Osobowego Oficerów Weterynarii. Powracając z Wrocławia w 1957 roku z Wrocławia do Białegostoku  gdzie otrzymał nakaz pracy od 1 czerwca 1957 roku w Lecznicy dla Zwierząt jako lekarz weterynarii praktykant zatrzymał się przejazdem w Olsztynie. Będąc pod urokiem Warmii i Mazur rozpoczął starania o pracę w Wojewódzkim Zakładzie Weterynarii w Olsztynie. Po ukończeniu stażu od 15 września 1957 rozpoczął samodzielną pracę ja kierownik  Punktu Weterynaryjnego w Ukcie ówczesnej wsi gminnej w powiecie mrągowskim obecnie wieś w gminie Ruciane Nida. 1 października 1959 został kierownikiem  Przychodni Weterynaryjnej dla Zwierząt w Srokowie w powiecie kętrzyńskim. W latach 1966 -69 pracował jako kierownik Lecznicy dla Zwierząt w Kisielicach w powiecie iławskim. Od 1969 do przejścia na emeryturę z końcem 1996 pracował jako kierownik Weterynaryjnej Inspekcji Sanitarnej przy Zakładach Drobiarskich w Iławie. W okresie pracy zawodowej i emeryturze czynie działał na rzecz społeczności weterynaryjnej. Na Zjazdach   I i II  Kadencji Warmińsko –Mazurskiej Izby Lekarsko- Weterynaryjnej został wybrany zastępcą Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. Od wczesnej młodości pasją Tadeusza Pastuszczaka była pomoc bezdomnym zwierzętom szczególnie psom i kotom oraz ogrodnictwo czym dał wyraz tworząc pełen kwiatów przepiękny ogród działkowy. Tadeusz Pastuszczak związany z Warmią i Mazurami od początku swojej kariery zawodowej poznał osobiście wielu lekarzy weterynarii tworzących historię weterynarii w naszym regionie. Zgromadził bogaty materiał źródłowy i będąc na emeryturze we współpracy z córką dr nauk weterynaryjnych Martą Pastuszczak – Frąk ( absolwentką olsztyńskiego wydziału weterynaryjnego ) szczegółowo  opracował  jako pionierskie opracowanie dziejów  olsztyńskiej weterynarii  w latach 1945 – 75. Zmarł 14 sierpnia 2016 roku w Iławie w wieku 84 lat. Niestety nie doczekał się wydania książki. Po zakończeniu prac redakcyjnych  „Przyczynki do historii olsztyńskiej weterynarii” ukazały się już po śmierci  autora w dniu 2 kwietnia 2017 r w dniu Zjazdu Sprawozdawczo –Wyborczego rozpoczynającego VII Kadencję Warmińsko – Mazurskiej Izby Lekarsko – Weterynaryjnej. Za działalność zawodową i społeczną uzyskał szereg wyróżnień i odznaczeń : Złoty Krzyż Zasługi , Srebrny Krzyż Zasługi,  „Za wzorową pracę w służbie weterynaryjnej”, Odznakę Honorową „Meritus”  Zasłużonemu dla Samorządu Lekarsko – Weterynaryjnego, Srebrną Odznakę „Zasłużony Pracownik Przemysłu Spozywczego i Skupu” Odznakę „Zasłużony Pracownik Rolnictwa”.

 

TADEUSZ WILLAN

• (1932-2018), dziennikarz, prozaik, tłumacz i działacz mazurski.

  Urodził się 15 października 1932 roku w Krutyni koło Mrągowa w mazurskiej rodzinie Pawła i Charlotty z Niklów. Absolwent Liceum Pedagogicznego w Mrągowie oraz m.in. Studium Językoznawstwa i Filologii Esperanckiej i Centralne Zaoczne Studium Nowego Prawa Cywilnego, Rodzinnego i Opiekuńczego. W 1976 r. ukończył Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego.

  Już po ukończeniu szkoły średniej podjął pracę w wielu zawodach i redakcjach pism. Pracował w Wydziale Propagandy Zarządu Wojewódzkiego ZMP w Olsztynie, jednocześnie współpracując z redakcją „Sztandaru Młodych”. Po obowiązkowej służbie wojskowej podjął pracę jako publicysta w „Głosie Olsztyńskim”, potem w „Gazecie Olsztyńskiej”. W latach 1977-1989 pełnił funkcję redaktora naczelnego dwutygodnika „Warmia i Mazury”.

  Pełnił wiele funkcji: przewodniczącego Kolegium Rzeczników Dziennikarskich SD PRL, sekretarza Zarządu Wojewódzkiego SAP. Od 1985 r. działał w Stowarzyszeniu „Wisła-Odra” (członek prezydium Zarządu Głównego i przewodniczący Zarządu Wojewódzkiego w Olsztynie). Uczestniczył w pracach Komisji Rodła i Komisji Propagandy. Od 2000 roku pełnił funkcję przewodniczącego olsztyńskiego oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy RP.
  Od 1990 roku pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Mazurskiego w Krutyni, jednocześnie był redaktorem naczelnym biuletynu „Masurische Storchenpost” (Mazurska Poczta Bociania). Każdego roku organizował Mazurskie Spotkania w Krutyni.

  Debiutował tomem reportaży Nienawiść i pajda chleba (1968). Opracował także baśnie ludowe Warmii i Mazur, z których kilka zamieszczono w Nowym kiermaszu bajek. W 1979 roku opublikował reportaż historyczny Droga przez morze, ukazujący tragiczną ewakuację ludności cywilnej z Prus Wschodnich pod koniec II wojny światowej.

  Za swoją działalność dziennikarską i literacką był wielokrotnie wyróżniany. Otrzymał m.in. Ogólnopolską Nagrodę im. J. Bruna (1955). Wyróżniony został także odznaczeniami państwowymi (m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski) i honorowymi: „Zasłużonym dla Warmii i Mazur” oraz Medalem Rodła.

  Zmarł 17 kwietnia 2018 roku.

 

Wyróżnienie Medalem im. Dr. Kurta Obitza w 2019 r.

prof. dr hab. ANDRZEJ SAKSON

• urodził się w 1952 r. w Elblągu. Od 1971 r. związany jest z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Tu w latach 1971-1976 studiował socjologię. Po ukończeniu studiów doktoranckich pracował w Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie (1980-1985). Od 1985 r. jest zatrudniony w Instytucie Zachodnim w Poznaniu (w latach 2004-2011 był jego dyrektorem). Obecnie związany jest także z Wydziałem Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

• W 1976 r. na podstawie pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem prof. Andrzeja Kwileckiego „Pobyt w Polsce a zmiany stereotypów Polski i Polaków wśród młodzieży zachodnio-niemieckiej” uzyskał stopień magistra. W 1981 r. obronił pracę doktorską, w 1991 r. uzyskał habilitację. Tytuł profesora otrzymał w 1999 r.

• Specjalizuje się w problematyce mazurskiej i wschodniopruskiej, przemianach społecznych w Niemczech i na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski, mniejszości narodowych i etnicznych, stosunkach polsko-niemieckich oraz migracji. Opublikował m.in. Mazurzy – społeczność pogranicza (1990), Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945-1997 (1998), Menschen im Wandel. Polen und Deutsche, Minderheiten und Migration in Europas Geschichte und Gegenwart (2008), Berlin – Warszawa. Studia o Niemcach i ich relacjach z Polakami (2010), Od Kłajpedy do Olsztyna. Współcześni mieszkańcy byłych Prus Wschodnich: Kraj Kłajpedzki, Obwód Kaliningradzki, Warmia i Mazury (2011, wyd. niemieckie 2016).

• Bibliografia jego prac obejmuje ponad 400 pozycji. Jest członkiem wielu rad naukowych, muzealnych i redakcyjnych.

• W 1980 r. jako jedyny nie-Mazur był współzałożycielem Mazurskiego Zrzeszenia Kulturalnego.

• W 2011 roku otrzymał w Olsztynie Nagrodę im. Biskupa Ignacego Krasickiego za całokształt pracy naukowej poświęconej Warmii i Mazurom, z wyróżnieniem dzieła kompletnego Od Kłajpedy do Olsztyna.

• Andrzej Sakson czuje się Mazurem. Jak powiedział w jednym z wywiadów: „Bycie Mazurem to mój indywidualny i subiektywny wybór. Wynika z poczucia solidarności ze społecznością zmarginalizowaną zarówno przez Niemców, jak i Polaków. Mazurów spotkał tragiczny los, o czym pisał stale niedawno zmarły Erwin Kruk. Bycie „Polakiem z mazurskim rodowodem”, „naturalizowanym Mazurem” to manifestacja, podkreślenie, że byciem Mazurem może być czymś ważnym także dla rodowitego Polaka. Czując się Mazurem, utożsamiam się z tragicznymi losami tej społeczności, która uległa dezintegracji i rozpadowi”.

lek. wet. WALDEMAR SZYMAŃSKI

• lekarz weterynarii, samorządowiec i społecznik, urodził się w 1951 r. w Ostródzie. Dyplom lekarza weterynarii uzyskał w 1978 r. na Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie i od razu związał się z Gminą Janowo i jej mieszkańcami, ponieważ tu zamieszkał i tu podjął pracę w zawodzie. Do 1990 r. tj. do tzw. sprywatyzowania weterynarii był kierownikiem Państwowego Zakładu Leczenia Zwierząt w Janowie, a w 1990 r.  uruchomił prywatną praktykę lekarsko-weterynaryjną. Lecząc przez  wiele lat zwierzęta  poznał też ludzi i ich problemy. Uznał, że jest w stanie podjąć próbę  rozwiązania  trudnych spraw, a mieszkańcy gminy Janowo  zaufali mu i 17 lutego 1995 r. wybrali do pełnienia funkcji Wójta Gminy Janowo.  Nie dali mu odejść aż do listopada 2018 r. W  tym długim, bo aż  prawie 24-letnim okresie władania Gminą służył mieszkańcom, słuchał ich głosu i szukał sposobów, aby zaspokoić ich uzasadnione potrzeby. Konsekwencja i wytrwałość w działaniu oraz współdziałaniu corocznie przynosiła korzyści społeczne i gospodarcze oraz poprawiała warunki życia i pracy społeczności gminy.

• Dzięki lekarzowi weterynarii Waldemarowi Szymańskiemu, który na wiele lat stał się włodarzem Gminy Janowo:

1. Wybudowana została sieć wodociągowa dla 98% gospodarstw domowych.

2. Wybudowano sieć kanalizacyjną , do której podłączono 72,8% budynków mieszkalnych.

3. Wybudowano i zmodernizowano oczyszczalnię ścieków w Janowie .

4. Wybudowano wielofunkcyjne boisko sportowe i zorganizowano dwie siłownie zewnętrzne.

5. Rozbudowano Szkole Podstawowa w Muszakach .

6. Przeprowadzono kapitalny remont Zespołu Szkół w Janowie.

7. Rozbudowano i zmodernizowano Gminny Ośrodek Kultury w Janowie.

8. Przeprowadzono kapitalny remont Środka Zdrowia w Janowie.

9. Zmodernizowano oświetlenie uliczne.

10. Przebudowano wiele dróg gminnych i zmodernizowano rynek w Janowie.

11. Przeprowadzono remont budynku Urzędu Gminy w Janowie .

• Ta trwała podbudowa stała się bazą do rozwijania szerokiej działalności kulturalnej jak np.  propagowanie tradycji Ziemi Zakrzeńskiej, współpracy ze środowiskami kombatanckimi, rozwijania działań w ramach Związku Działdowszczyzna, w  którym Waldemar Szymański był członkiem Zarządu,  realizacji programów edukacyjno-sportowych dla młodzieży. Duże zaangażowanie Wójta Waldemara Szymańskiego w działalność straży pożarnej – ochotniczej i państwowej – przełożyło się na  poprawę wyposażenia i warunków pracy miejscowych jednostek ( m.in. zakup samochodu pożarniczego „Mercedes” ). Straż pożarna w gminie to  jak wiadomo nie tylko główne zadanie związane z gaszeniem pożarów. To również wiele innych inicjatyw społecznych o charakterze kulturalnym, organizowanych z pożytkiem dla całego terenu np. wystawy koni zimnokrwistych połączone z promocją miejscowej kultury kulinarnej, z powodzeniem kontynuowane od 12 lat. Wyremontowany Ośrodek Zdrowia dał możliwość poszerzenia zakresu opieki zdrowotnej oferowanej mieszkańcom na miejscu, bez wyjeżdżania do Nidzicy (ambulatorium , apteka, dentysta). Wpisuje się w to również Dom Seniora – Centrum Rehabilitacji i Kultury w Ulesiu, który powstał w 2006 r. dzięki przedsiębiorczości  i pomysłowości Wójta Gminy Janowo, który umiał nawiązać współpracę z organizacjami kościelnymi. Dom ten cieszy się bardzo dobrą renomą i w momencie tworzenia niejako wyprzedzał potrzeby w zakresie wciąż rosnącego zapotrzebowania na dobrze zorganizowaną, kompetentną opiekę nad osobami chorymi  i starszymi. Dla Wójta Waldemara Szymańskiego zawsze ważna była też ekologia i ochrona zwierząt. Bardzo cenna była organizacja  pierwszego wysypiska śmieci w Gminie Janowo (inicjatywa  Związku Działdowszczyzna, skupiającego 11  gmin), jedynego w województwie i ósmego w kraju  grzebowiska zwierząt (co było bardzo istotne  w obliczu ptasiej grypy i zagrożenia ASF), uczestnictwo w programie introdukcji cietrzewia i orlika białego a także inwestycja w OZE – montaż fotowoltaiki na czterech hydroforniach, oczyszczalni ścieków oraz budynku Urzędu Gminy w Janowie. W swojej działalności samorządowej  i zawodowej Waldemar Szymański zawsze pozostawał  społecznikiem. Będąc człowiekiem wrażliwym chciał jak najlepiej znać lokalne problemy i czynem na nie reagować. Był zawsze otwarty wobec mieszkańców Gminy i oni odpowiadali mu tym samym. Wiedział, że potrzebne są zmiany i dostosowywanie się do nowoczesności. Był też świadomy tego, że te zmiany wymagają często odważnych decyzji. Podejmował je i ponosił ich konsekwencje. Umiał przy tym włączać innych do działania. Zanim został Wójtem był jednak lekarzem weterynarii i nim pozostał do dzisiaj. Uczestniczył w tworzeniu samorządu zawodowego lekarzy weterynarii jako Delegat na I Założycielski Zjazd Lekarzy Weterynarii  Warmii i Mazur w Olsztynie w 1991 r. Od tego czasu nieprzerwanie, mimo pełnienia innych poważnych funkcji – pozostaje w gronie lekarzy zrzeszonych w Warmińsko-Mazurskiej Izbie Lekarsko-Weterynaryjnej. Jako Przewodniczący Zgromadzenia Związku Gmin Warmii i Mazur  inicjował i uczestniczył w spotkaniach dotyczących spraw na styku zadań samorządu terytorialnego i weterynarii. Kluczowym tematem było zwalczanie bezdomności zwierząt. Do Pana Waldemara Szymańskiego w sposób wyjątkowy pasuje określenie:  lekarz weterynarii – społecznik-samorządowiec. I o ile można w sposób chronologiczne wskazałć pełnione przez niego konkretne funkcje, to trudno powiedzieć co tak naprawdę było pierwsze. W ocenie Koleżanek i Kolegów z zawodu, współpracowników z samorządu i mieszkańców Gminy  Janowo – wszystkie te trzy ceny  były równie ważne w życiu Pana Waldemara Szymańskiego.

 

Wyróżnienie Medalem im. Dr. Kurta Obitza w latach 2021/2022 r.

prof. dr hab. JÓZEF SZAREK

 

 

• urodził się 15 marca 1948 r. w Starych Jabłonkach na terenie Mazur Zachodnich. W 1966 r. ukończył Liceum Ogólnokształcące im. J. Bażyńskiego w Ostródzie. Jest absolwentem WSR w Olsztynie, ukończył w 1972 r. Wydział Weterynaryjny. Staż zawodowy odbył w Powiatowym Zakładzie Weterynarii w Piszu, a staże naukowe na UJ w Krakowie (1974), w Dani (1977) i na Węgrzech (1983) oraz misje naukowe w Niemczech (1985) i w Indiach (1986 – 1987). Ponadto wiedzę zawodową poszerzał w ramach rocznego szkolenia z patologii ultrastrukturalnej na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym (1984) i dwuletniego kursu w zakresie biegłego na Uniwersytecie Warszawskim (1984 -1986) oraz na 11 wyjazdach zagranicznych, w latach 2006 – 2017, jako uczestnik w programach Erasmus, Sokrates i Nobel w Hiszpanii, na Litwie i we Włoszech. Jest też specjalistą z użytkowania i patologii zwierząt laboratoryjnych oraz epizootiologii z administracją weterynaryjną (1997).

• W 1972 r. podjął pracę na Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie. Stopień doktora uzyskał w 1978 r., dr. hab. w 1985 r., a tytuły naukowe: profesora – w 1996 r. i prof. zw. – w 2000 r. Zawodowo związał się z patomorfologią, weterynarią sądową, administracją weterynaryjną, użytkowaniem i patologią zwierząt laboratoryjnych oraz biegłym sądowym.

• Stanowiska: w 1972 r. – odbywał staż w Powiatowym Zakładzie Weterynarii w Piszu. W latach 1972 – 1973 był asystentem w Zakładzie Anatomii Patologicznej na Wydziale Weterynaryjnym Akademii Rolniczo-Technicznej w Tam też w okresie od 1973 r. do 1978 r. pracował jako starszy asystent, a od 1978 r. do 1987 r. – adiunkt. W latach 1988 – 2003 – był kierownikiem Zakładu Weterynarii Sądowej i Administracji Weterynaryjnej na Wydziale Weterynaryjnym, a od 1994 r. na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej, ponadto od 1999 r. na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Od 2003 r. do 2008 r. był kierownikiem Zespołu Weterynarii Sądowej i Administracji Weterynaryjnej, a w roku 2007 i 2008 dodatkowo – ekspertem w Europejskim Urzędzie ds. Bezpieczeństwa Żywności w Parmie (Włochy). W okresie 2009 r. i 2010 r. – był kierownikiem Katedry Patofizjologii, Weterynarii Sądowej i Administracji, a od 2011 r. do 2018 r. – kierownikiem Zespołu Weterynarii Sądowej.

• Jako dydaktyk prowadził wzorowo zajęcia z 49 rocznikami przyszłych lekarzy weterynarii w ramach weterynarii sądowej, anatomii patologicznej, histopatologii, administracji weterynaryjnej, ekonomiki weterynaryjnej, marketingu i zarządzania w weterynarii. Był kierownikiem projektu (grantu) „Medycyna weterynaryjna w UE”, który wprowadził do programu studiów jako obowiązkowy przedmiot w latach 2003 – 2008. Realizował grant dydaktyczny w ramach programu „Europejskie Centrum Doskonałości im. Jeana Monneta” (2010 – 2013). Jest autorem pięciu wydań jedynego podręcznika z weterynarii sądowej pt. „Lekarz weterynarii jako biegły” oraz współredaktorem unikalnego opracowania pt. „Użytkowanie i patologia zwierząt doświadczalnych”. Za pracę dydaktyczną był wielokrotnie nagradzany przez rektora i ministra oraz wyróżniany przez studentów. Swoją wiedzę przekazuje nadal w ramach szkoleń specjalistycznych i towarzystw naukowych.

• Badania naukowe: określenie zmian morfologicznych w narządach wewnętrznych zwierząt żywionych dietą z różnymi dodatkami; ustalenie korelacji zmian morfologicznych w narządach wewnętrznych z różnym poziomem ksenobiotyków w organizmie kaczek krzyżówek, łysek i kormoranów; przedstawienie obrazu odczynów komórkowych w przebiegu białaczek u bydła; ocena środków terapeutycznych w skrobiawicy doświadczalnej; doświadczalna elektrostymulacja mięśni u królików a obraz morfologiczny (baza danych do leczenia skoliozy idiopatycznej u ludzi); ustalenie wpływu wybranych ksenobiotyków i immunomodulatorów na morfologię komórek i narządów ryb; określenie u ryb roli inwazji orzęska w stosunku do patogennego oddziaływania toksycznie bezpiecznych dawek środków ochrony roślin; ustalenie wpływu rodzaju technologii produkcji rybackiej i jakości środowiska wodnego na obraz patomorfologiczny karpia konsumpcyjnego i pstrąga tęczowego; wykazanie wpływu modyfikującego mogilnika pestycydowego na wybrane gatunki zwierząt i roślin ekosystemu leśnego, łąkowego, stawowego i jeziornego ze wskazaniem bioindykatorów w okresie istnienia mogilnika i po jego likwidacji; wykazanie zmian morfologicznych w narządach wewnętrznych różnych linii kurcząt brojlerów w różnych okresach chowu; analiza dostosowania polskiego prawodawstwa weterynaryjnego do przepisów weterynaryjnych Unii Europejskiej z ukazaniem konfliktogenności; badania z weterynarii sądowej, a zwłaszcza z prezentowaniem lekarza weterynarii jako biegłego, wad fizycznych u zwierząt oraz problematyki bezdomności zwierząt.

• Krajowe i zagraniczne granty naukowe: współwykonawca wielu grantów naukowych – krajowych i zagranicznych. Kierował dwoma krajowymi (2001 – 2009) i trzema grantami UE (2007 – 2014). Były to m.in. badania innowacyjne w zakresie chowu i hodowli karpia i pstrąga tęczowego oraz interdyscyplinarne badania odnośnie aspektów ekologicznych środowiska podczas istniejącego i zlikwidowanego mogilnika pestycydowego w Warlitach (w okolicy Ostródy).

• Ocalić od zapomnienia: z współinicjatywy i pod jego współredakcją powstało 5 książek (liczących około 3000 stron), będących obszernymi opracowaniami historycznymi. Stanowią zbiór wiadomości dotyczących dawnej medycyny i weterynarii, szczególnie ze strony środowiska, zwierzęcia, człowieka, pacjenta i militariów. Wiele z nich dotyczy Warmii i Mazur. Prace te były prezentowane przez 7 lat na zjazdach krajowych w Chełmnie. Obecnie cieszą się bardzo dużą cytowalnością i poczytnością.

Prof. Szarek kierując się zasadą ,,ocalić od zapomnienia” przy drobiazgowej współpracy wydał drukiem nieznany dotąd obraz patriotyzmu pragmatycznego lekarzy weterynarii na tle życia obozowego polskich jeńców w oflagu w Woldenbergu – Dobiegniewie podczas drugiej wojny światowej.

Korzystając ze swojej wiedzy, jako studenta a później pracownika Wydziału Weterynaryjnego/Medycyny Weterynaryjnej WSR/ART/UWM w Olsztynie oraz skrupulatnie zebranego piśmiennictwa i relacji współpracowników, współopracował obszerną monografię pt. „Kształcenie lekarzy weterynarii na Warmii i Mazurach. Po pięćdziesiątce”. Chronologicznie nakreślił w niej bazę danych odnośnie wspomnianego Wydziału – od chwili jego powstania po 2022 r. Upamiętnił zarówno wydarzenia jak i ludzi, którzy je tworzyli odzwierciedlając stan faktyczny i chroniąc go od zapomnienia.

• Nadal naukowo współpracuje (od 2009 r.) z Narodowym Naukowym Centrum Środowiska Pracy w Danii – przeprowadzając bez zarobkowo patomorfologiczną analizę narządów wewnętrznych zwierząt doświadczalnych poddawanych oddziaływaniu różnych czynników środowiska zawierających materiały nanokompozytowe z zawartością nanorurek węglowych (ksenobiotyków) lub bez nich. Tym samym bierze udział w badaniach na rzecz zdrowia człowieka.

• Popełnił prawie 800 publikacji naukowych na bazie swoich badań, z czego olbrzymia większość jest o zasięgu światowym. W dorobku tym jest 21 książek naukowych i 2 unikalne, jedyne w kraju, podręczniki („Lekarz weterynarii jako biegły” – w 5 wydaniach oraz „Użytkowanie i patologia zwierząt laboratoryjnych”). Na 53 krajowych zjazdach prezentował 99 prac, a na 76 międzynarodowych – 163 prace. Swój publikacyjny dorobek naukowy prezentuje na stronie internetowej: researchgate.net/profile/Jozef-Szarek. W nauce posiada nr ORCID: 0000-0001-6455-2806. Jego publikacje są wydawane w najlepszych czasopismach świata i wyróżniane za najwyższą cytowalność. Uzyskały szereg krajowych i zagranicznych nagród i wyróżnień, były cytowane ponad 2 700 razy.

• Zorganizował naukowo i organizacyjnie 11 naukowych zjazdów krajowych i 12 międzynarodowych, w tym w 2004 r. w Olsztynie (www.uwm.edu.pl/esvp) i w 2009 r. w Krakowie (www.esvp.pl/) 9 zjazdów o zasięgu światowym promując nie tylko polską naukę lecz także uroki naszego kraju – Olsztyna, Świętej Lipki i Gdańska oraz Krakowa, i Wieliczki. Organizacja kongresów, zwłaszcza Europejskiego Towarzystwa Patologii Weterynaryjnej (ESVP), zaowocowała pracą w charakterze eksperta w Europejskim Urzędzie ds. Bezpieczeństwa Żywności w Parmie (2007 – 2008) oraz członkostwem w Polskiej Akademii Nauk (2011 – 2014) i 11-letnim członkostwem (2004 – 2014) w zarządzie ESVP.

• Wypromował 61 specjalistów przez 14 lat (2008 – 2021) będąc krajowym kierownikiem specjalizacji użytkowania i patologii zwierząt laboratoryjnych.

• Stworzył własną szkołę doktorantów: w obszarze patomorfologii, administracji weterynaryjnej i weterynarii sądowej – wypromował 15 doktorów, a dwóch z nich w 2021 r. Trzech spośród jego doktorantów uzyskało tytuł profesora, a dwóch innych pracuje naukowo.

• Jest biegłym sądowym od ponad 49 lat: w latach 1973 – 1982 tzw. ad hoc; w latach1983 – 2003 i od 2005 r. biegłym Sądu Okręgowego w Olsztynie; w latach 2015 – 2020 w Białymstoku i od 2015 r. w Gdańsku. Wydał w tym czasie prawie 700 opinii procesowych sądom powszechnym, prokuraturze, policji i osobom prywatnym w całym kraju.

• Praca na rzecz samorządu lekarzy weterynarii Warmii i Mazur: ma miejsce od okresu powstawania samorządu. Prof. Szarek pełnił z wyróżniającym zaangażowaniem funkcje: przewodniczącego Okręgowego Sądu Lekarsko-Weterynaryjnego Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej III i IV kadencji, członka Rady Izby Warmińsko-Mazurskiej V i VI kadencji, członka Krajowego Sądu Lekarsko-Weterynaryjnego VII i VIII kadencji, wiceprezesa Rady Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej VII i VIII kadencji.

• Praca na rzecz mieszkańców Jarot – dzielnicy Olsztyna. Szarek przez kilkanaście lat był delegatem członków Spółdzielni Mieszkaniowej „Jaroty” w Radzie Delegatów. Aktywnie działał względem polepszenia warunków mieszkaniowych i środowiska.

• Przynależność do organizacji: Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych – członek od 1972 r., przewodniczący Oddziału w Olsztynie w latach 1992 – 1997; Polskiego Towarzystwa Patologów – członek od 1976 r., przewodniczący Oddziału Olsztyńskiego oraz członek Zarządu Głównego w latach 1990 – 1998 i 2016 – 2022, członek honorowy od 2019 r. (http://pol-pat.pl/index.php/czlonkowie-honorowi); Ligi Ochrony Przyrody – wiceprzewodniczący Rady Zarządu Głównego ds. Działalności w Środowisku Akademickim w latach 1984-1990, Polskiego Towarzystwa Toksykologicznego członek od 1984 r. do 2018 r.; Komitetu Nauk Weterynaryjnych Wydziału Nauk Biologicznych i Rolniczych Polskiej Akademii Nauk w latach 2011 – 2014; Olsztyńskiego Forum Naukowego – członek od 1992 r.; Międzynarodowej Organizacji Naukowej Środowiska, Żywności i Zdrowia – członek honorowy od 1984 r.; Europejskiego Towarzystwa Patologów Weterynaryjnych – członek od 1994 r., członek Zarządu w latach 2004 – 2014; Europejskiego Towarzystwa Patologów – członek w latach 1985 – 2018; Międzynarodowego Towarzystwa Ekotoksykologii i Ochrony Środowiska – członek w latach 1995 – 2018, Komisji Bioetycznej przy Warmińsko-Mazurskiej Izbie Lekarskiej – zastępca przewodniczącego od 2014 r.

• Praca na rzecz czasopism: członkostwo w Radach Programowych: „Biuletyn Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej” (w latach 1993 – 1995, przewodniczenie w latach 1995 – 1997), „Journal of Elementology” – członkostwo Komitetu Redakcyjnego od 2000 r., „Journal of Dermatology” – od 2000 r., „Weterynaria w Praktyce” – od 2005 r., „Polish Journal of Natural Sciences” – redaktor działowy od 2000 r., „Polish Journal of Pathology” – od 2009 r., „Slovenian Veterinary Journal” – od 2015 r., „Journal of Zoological Sciences” – od 2015 r., „Journal of Clinical Pharmacology and Pharmacotherapy” – od 2015 r., „International Journal of Forensic Sciences and Pathology” – od 2015 r.

• Obecnie ważniejsze funkcje: osoba współpracująca z podmiotem działalności gospodarczej w Przychodni Weterynaryjnej Pulsar w Olsztynie, biegły sądowy Sądu Okręgowego w Olsztynie i w Gdańsku, współpracujący z Narodowym Instytutem Żywności Uniwersytetu Techniki w Danii i Narodowym Naukowym Centrum Środowiska Pracy w Danii, redaktor działowy Polish Journal of Natural Sciences, wiceprezes Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej, Członek Krajowego Sądu Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej.

• Odznaczony: Medalem XX-lecia Za Zasługi dla Rozwoju Wydziału Weterynaryjnego (1987), Odznaką Zasłużony Pracownik Rolnictwa (1988), Srebrną Odznaką Honorową Ligi Ochrony Przyrody (1990), Medalem Honorowym Zasłużony dla Uczelni (1993), Srebrnym Krzyżem Zasługi (1997), Odznaczeniem ,,Zasłużony dla Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych” (2000), Odznaką Honorową Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej „Meritus” (2001), Złotym Krzyżem Zasługi (2005), Złotym Laurem Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego w Olsztynie (2012), Medalem Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej (2012), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2012), Odznaczeniem Honorowym „Pro Scientia Veterinaria Polona” (2012), Medalem 50-lecia Za Zasługi dla Rozwoju Wydziału Medycyny Weterynaryjnej (2018), Medalem Okolicznościowym z okazji jubileuszu 100-lecia I Wszechpolskiego Zjazdu Lekarzy Weterynarii (2020), Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego (2022).

• Wyróżniony: belfrem Wydziału Medycyny Weterynaryjnej – II miejsce (1978), trzema nagrodami Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki – za osiągnięcia dydaktyczne (1978) i za badania naukowe (1980, 1995), nagrodą Ministra Rolnictwa za dydaktykę (1980), trzema nagrodami PTNW za publikacje (1995, 2006, 2014), Nagrodą Organizacyjną Europejskiego Towarzystwa Patologii Weterynaryjnej (Kraków – 2009, Uppsala – 2011), Nagrodą Organizacyjną Europejskiego Towarzystwa Patologii (Helsinki – 2011), belfrem Wydziału Medycyny Weterynaryjnej – I miejsce i UWM – II miejsce (plebiscyty studentów – 2011), 28 nagrodami JM Rektora ART i UWM (1974 – 2018), Nagrodą Ministra Rybołówstwa i Gospodarki Morskiej za działalność naukową (2019).

• Zainteresowania: poezja (w tym twórczość własna), działka i podróże.

• dr hab. Józef Szarek jest wszechstronnie uzdolniony, niezwykle pracowity i zarazem bardzo uczynny, a przy tym skromny. Odzwierciedleniem tych cech jest jego wyróżniający się dorobek naukowy, społeczny, organizacyjny oraz członkostwo honorowe nadane w 2019 r. przez Polskie Towarzystwo Patologów i także osobista wrażliwość na otaczający świat akcentowana książką jego autorstwa „Konspektem poezją pisanym”.